Jako wskaźniki zawartości materii organicznej w próbce, BZT i ChZT są kluczowe w oczyszczaniu ścieków do określenia ilości odpadów w wodzie. Odpady bogate w materię organiczną wymagają obróbki w celu zmniejszenia ilości odpadów organicznych przed wypuszczeniem ich do wód odbiorczych.
Jeśli zakłady obróbki wody nie zmniejszą zawartości materii organicznej w ściekach przed dotarciem do naturalnych wód, mikroorganizmy w wodzie odbiorczej zużyją materię organiczną.
W wyniku tych procesów mikroorganizmy te zużyją również tlen w wodzie odbiorczej w procesie rozkładu odpadów organicznych. To wraz z obfitością składników odżywczych nazywa się eutrofizacją naturalnych wód, która może prowadzić do śmierci organizmów wodnych.
Zakłady oczyszczania ścieków redukują ChZT i BZT, wykorzystując te same mikroorganizmy w kontrolowanych warunkach. Zakłady te napowietrzają komory organizmami, które mogą rozkładać materię organiczną w środowisku, które nie szkodzi naturalnym wodom. Zmniejszenie BZT jest używane w tych zakładach jako wskaźnik skuteczności obróbki.
Ponieważ badanie BZT trwa pięć dni, ChZT wykorzystuje się do monitorowania procesu obróbki w codziennej pracy. Test ChZT trwa tylko kilka godzin.
Gdyby BZT było zawsze stosowane, oczyszczone ścieki musiałyby być zatrzymywane, a problem z procesem oczyszczania zostałby wykryty dopiero po pięciu dniach! Oznaczałoby to, że ścieki musiałyby być wstrzymywane do czasu weryfikacji wyników.