Na pH gleby wpływają zarówno naturalne czynniki środowiskowe, jak i zmiany niezwiązane ze środowiskiem naturalnym. Planując sadzenie owoców, warzyw i kwiatów, należy wziąć pod uwagę następujące czynniki:

Klimat i pogoda

Temperatura, wilgotność, deszcz, światło słoneczne i zmiany sezonowe wpływają na pH gleby. Na przykład duże ilości deszczu mogą zmyć niezbędne składniki odżywcze, które pomagają roślinom rosnąć. Węglany wapnia są powszechnymi podstawowymi składnikami odżywczymi występującymi w większości gleb. Jeśli deszcz wypłucze te składniki odżywcze, gleba może stać się kwaśna. Kontakt wody z rozkładającą się materią, taką jak liście, może również powodować zmiany pH, ponieważ rozkładające się materiały uwalniają dwutlenek węgla, który po zmieszaniu z wodą deszczową tworzy kwas. W klimatach o mniejszych opadach deszczu brak wody może sprawić, że gleba będzie bardziej zasadowa, ponieważ przemieszcza się mniej składników odżywczych i minerałów, co prowadzi do wyższych stężeń.

Rośliny

Istniejące rośliny i ekologia na danym obszarze mogą mieć wpływ na pH. Gleba znajdująca się pod trawą jest zazwyczaj bardziej zasadowa, podczas gdy gleba pod drzewami ma bardziej odczyn kwaśny ze względu na większą ilość rozkładających się liści. Nie stanowi to takiego problemu, jeśli budujesz podwyższoną grządkę ogrodową, ale bardziej, jeśli planujesz wykorzystać ziemię, którą już posiadasz.

Nawadnianie

Woda, której używasz do utrzymania zielonych i zdrowych upraw, może również wpływać na glebę. Jeśli nie używasz czystej, przefiltrowanej wody, pH w konewce lub systemie nawadniającym prawdopodobnie nie będzie idealnie zrównoważone. Jeśli Twoja woda jest kwaśna, zmienia to pH gleby, podobnie jak woda bardziej zasadowa.

Typ gleby

Materiały tworzące glebę wpływają na jej ogólne pH. W Polsce obserwujemy postępujące zakwaszenie gleb, co wynika z ich składu mineralogicznym polodowcowego pochodzenia. Obecnie około 60% gleb uprawnych pilnie wymaga wapnowania, a prawie 20% gleb wykazuje niedobory magnezu oraz szeregu mikroelementów (m.in. boru, cynku, manganu i miedzi).

Tekstura gleby wpływa również na trudność zmiany pH, co nazywa się „pojemnością buforową”. Gleba piaszczysta ma niską zdolność buforowania, podczas gdy glina ma większą zdolność buforowania. Im większa pojemność buforowa, tym trudniej będzie zmienić pH gleby.

Nawóz

Nawozy stosuje się w ogrodach i na terenach uprawnych na skalę przemysłową w celu poprawy plonów poprzez dostarczenie większej ilości niezbędnych składników odżywczych i minerałów. Przy wyborze nawozu należy wziąć pod uwagę pH. Nawozy sztuczne z większym prawdopodobieństwem obniżają pH, podczas gdy nawozy organiczne mają tendencję do powodowania wzrostu pH z powodu zawartości związków organicznych, rozpuszczalnych kwasów w swoim składzie.

Dostępność składników odżywczych

Jeśli pH gleby jest zbyt niskie lub zbyt wysokie, roślinom trudniej jest wchłonąć wszystkie składniki odżywcze potrzebne do prawidłowego rozwoju. Wapń i fosfor, dwa kluczowe składniki odżywcze, mogą zostać związane z innymi materiałami w glebie, jeśli pH jest nieprawidłowe.

Niewłaściwe pH gleby obniża efektywność wykorzystania przez roślinę azotu i innych składników pokarmowych, a także stosowania środków ochrony roślin. Nawet na glebach o uregulowanym odczynie zachodzą straty wapnia z gleby na drodze wymywania i/lub wynoszenia z plonem roślin. Dlatego pH gleb należy regularnie kontrolować, a w razie potrzeby stosować nawozy wapniowe zgodnie z zaleceniami stacji chemiczno-rolniczych. Najlepszym sposobem regulacji pH gleby jest wapnowanie. Dodatkowymi zabiegami agrotechnicznymi w tym celu mogą być działania takie jak: stosowanie nawozów organicznych, nawozów fosforowych, siarczanu wapnia, a w szczególności polecane są nawozy zawierające magnez.